Je hebt het nooit aan me kunnen zien

Eetstoornis NAO

NAO staat voor Niet Anderszins Omschreven en wordt tegenwoordig OSFED  (Other Specified Feeding of Eating Disorder) genoemd. Bij OSFED heb je symptomen van anorexia, boulimia en/of eetbuistoornis/BED, maar pas je niet helemaal in de classificatie die de DSM-5 heeft opgesteld. Het niet ‘precies in het plaatje passen’ heeft Jennifer lang dwars gezeten. Jennifer: “Je zag niks aan mij, ik keek wel rond op het internet, op zoek naar verhalen waar ik meer herkenning in zou vinden, maar die vond ik niet. Voor mij voelde de eetstoornis alsof ik niet spoorde en dat mijn problemen nooit meer over zouden gaan.”

Een eetstoornis als buddy

Jennifer is vandaag niet alleen gekomen, haar drie maanden oude zoontje Lenn en hond Noa zijn met haar mee. Bij binnenkomst rent de Jack Russel vrolijk de wachtruimte van eetstoornis behandellocatie Den Haag in. Nadat we even een fotomomentje hebben genomen, nemen we plaats in twee zachte witte fauteuils in de ruime behandelkamer op de begane grond en begint Jennifer te vertellen. Haar eetstoornis ging niet alleen over (niet) eten, haar eetstoornis was als een ‘buddy’ die haar hielp om te gaan met hele moeilijke gevoelens en gebeurtenissen. Jennifer: “Vanaf de dag dat ik naar de MAVO ging werd ik gepest. ‘Manwijf’ hoorde ik de hele dag door en bij alleen schelden bleef het niet… In de pauze zat ik altijd binnen en keek ik via een groot raam naar buiten. Echt naar buiten gaan deed ik niet meer, de pesters hadden dan vrij spel. Binnen, zittend achter het grote raam was ik ‘veilig’, de zon scheen op mijn gezicht zodat ik alsnog het gevoel had een beetje buiten te zijn. Totdat de dag kwam dat ik door het raam zag dat de pesters zich buiten op het plein hadden verzameld en ze allemaal naar mij wezen. Vervolgens liepen ze naar binnen om mij op te komen zoeken…”

Met iemand praten over alles wat haar overkwam deed Jennifer niet. Ze wilde anderen niet belasten met haar problemen en speelde thuis altijd mooi weer. Zonder dat ze er zichzelf bewust van was sloop de eetstoornis in haar systeem. “Ik ontbeet en lunchte niet meer, maar at als ik thuis kwam van school wel hele zakken borrelnoten leeg die in in mijn tussenuren had gekocht.” Haar lijden deelde ze met niemand, haar uitweg was eten en niet eten. Jennifer: “Ik dacht op een gegeven moment alleen nog maar aan eten. Ik was toen 14 jaar oud.”

Jennifer was vanaf kinds af aan altijd al ‘anders’. Geen typisch meisje meisje met haar korte haar en simpele en lekker zittende kleren. Voetbal was haar passie, ze was fanatiek en speelde op een hoog niveau. Maar ook daar werd ze niet geaccepteerd zoals ze was. Jennifer: “Op het veld dreigde een keer een trainer van de tegenpartij mijn broek naar beneden te doen omdat hij wilde weten of ik niet stiekem een jongen was. Ik vond het vreselijk maar deed alsof het me niets uitmaakte.”

Het pesten stopte toen Jennifer haar MAVO diploma behaalde en naar de HAVO ging. Ze kreeg vrienden en een vriendje. Jennifer: “Ik was stapelverliefd op hem en daarmee startte ook een nieuwe fase binnen mijn eetstoornis: ik ging lijnen. Ik had bedacht dat mijn vriendje me alleen maar leuk zou vinden wanneer ik zou afvallen.” Vier en een half jaar waren ze samen toen hij het plotseling uitmaakte. Jennifer: “De breuk kwam als een enorme klap. Ik ging op mezelf wonen en vanaf dat moment ging het bergafwaarts met me. Mijn eetstoornis had volledige controle. Ik zorgde dat ik bijna nooit thuis was, zodat ik niet hoefde te eten. Ik ging elke dag, soms tot twee keer aan toe, naar de sportschool en ik werd dunner en dunner. Ik was heel ziek, maar niemand zag dat aan me. Niemand wist van het lijnen, compenseren en de eetbuien, maar ook niet van mijn eenzaamheid, verdriet en de leegte die ik voelde. Pas toen ik flink afgevallen was begon mijn omgeving op te merken dat er iets speelde. Ik zelf had op dat moment voor het eerst het idee dat ik meer in het plaatje van iemand met een eetstoornis paste omdat je voor het eerst iets aan me kon zien.”

Zoveel dromen, wensen en doelen

“Steeds meer besefte ik me dat ik mijn leven niet op deze manier wilde leven, dat ik dit leven ook niet zou volhouden. Ik wilde zo graag kinderen en een gezin, mijn grootste wens. Ik kreeg een relatie met de man waarvan ik eerder altijd dacht dat hij te knap en te leuk voor mij was.” Met hem speelde Jennifer open kaart. Beetje bij beetje vertelde ze hem over haar eetstoornis. Zijn reactie verbaasde haar. Jennifer: “Hij pakte mijn hand vast en zei dat het allemaal goed zou komen, dat hij me zou helpen en ondersteunen op mijn weg naar herstel.”

Nadat Jennifer eerst bij een andere instelling haar behandeling had gestopt, kwam ze bij Human Concern. Jennifer: “Bij de andere kliniek werd letterlijk op een schoolbord geschreven wat je allemaal moest eten, de focus lag enkel op eten. Ik rende daar gillend weg. Bij Human Concern lag de focus bij mij, bij mijn problemen en niet alleen bij de symptomen van de eetstoornis. Ik vind dat een heel belangrijk punt om te benoemen, omdat het voor mij echt voelde als mijn strijd tegen de eetstoornis.” In de startgroep vond ze herkenning bij de andere meiden. Daarna ging ze in ambulante behandeling op de locatie Den Haag bij Ervaringsprofessional® Jane. Jennifer: “Ik heb bij Human Concern zoveel geleerd en zoveel inzichten gekregen. Mijn eetstoornis ging over het reguleren van mijn emoties. Het lukte me voorheen niet om te voelen wat er in mij speelde en al helemaal niet om dit vervolgens te delen met mijn naasten. Bij mijn Therapeut Jane leerde ik om even stil te staan bij wat er is en dat het er gewoon mag zijn. Voorheen voelden mijn emoties als een eenheid, als een ding. Nu kan ik het gevoel er beter laten zijn en ik kan het ook uitspreken als ik me ergens minder fijn bij voel.”

Ze ging minder werken, haar fulltime werk in de verpleging was niet te combineren met de behandeling. Op haar werk wilde ze graag open zijn over de reden dat ze er minder aanwezig zou zijn. Jennifer: “Toen ik de diagnose NAO (tegenwoordig eetstoornis ‘OSFED’ genoemd) kreeg, was dat iets waar ik me in kon vinden. Maar ik vond het lastig om op mijn werk te vertellen: straks nemen ze me niet serieus omdat je niks aan me ziet?” Gelukkig reageerden de meeste collega’s heel begripvol. Jennifer: “Er kwam zelfs steun uit onverwachte hoek, collega’s die mij vertelden dat zij ook een eetstoornis hebben gehad bijvoorbeeld.”

Noa mijn hond, vernoemd naar mijn eetstoornis

Hond Noa snuffelt tijdens ons gesprek druk de kamer door, ze voelt zich overduidelijk thuis. Dat is niet vreemd, het is bekend terrein voor haar. Ze ging altijd met Jennifer mee tijdens haar afspraken met therapeute Jane. Jennifer: “Noa is een prachtig voorbeeld van hoe ik heb geleerd om naar mijn gevoel te luisteren en daarop mijn keuzes te baseren. Tijdens mijn behandeling vertelde ik Jane dat ik heel graag een hond wilde. ‘Waarom niet?’ was hetgeen Jane daarop vroeg. In mijn hoofd had ik alweer bedacht dat het niet mogelijk was, maar inderdaad, waarom dan wel niet?” Lenn zit in de Maxi Cosi die op de grond staat, Noa gaat tegenover hem zitten zodat ze elkaar kunnen aankijken. Lenn is vrolijk en lacht hardop naar de Jack Russel, de hechte band tussen hen is voelbaar. Jennifer: “Noa is vernoemd naar mijn eetstoornis NAO, zij kwam op het moment dat ik midden in mijn herstelproces zat en ze heeft me zo geholpen bij mijn weg naar herstel. Ze bracht me rust en steun. Later hoorde ik van een vriendin dat haar naam ook nog troost en rust betekent, hoe symbolisch?”

Vertrouwen in mezelf

De weg naar herstel was voor Jennifer geen recht, vlak pad, wat binnen no-time te bewandelen was. In het eerste halfjaar van haar behandeling bleef ze ‘rommelen’ met eten. Jennifer: “Het geloof dat me zou lukken om te herstellen, om niet meer die eetstoornis zo in mijn systeem te hebben, was er nog niet. Ik had nog sterk het gevoel dat het nooit meer over zou gaan.” Totdat ze in Duitsland bij een concert van Coldplay in een overvolle mensenmassa in haar eentje stond en de band het nummer ‘Fix you’ speelden. Jennifer: “Er ging een knop in me om. Ik kan er nog steeds niet bij wat er toen precies gebeurde, maar vanaf dat moment ging het alleen nog maar goed. Ik wilde zo graag helemaal herstellen. Ik vond een kracht in mezelf die zo sterk was. Ik kon vanaf dat moment op moeilijke momenten sterker zijn dan de eetstoornis, ik gaf er niet meer aan toe. Toen ik mijn behandeling bij Human Concern ging afbouwen voelde ik het echt: ik ben hersteld en eraan toe om mijn behandeling af te ronden. Ik had zoveel vertrouwen in mezelf.”

Lenn is een vrolijke baby, hij lacht hardop zijn mondje zonder tanden bloot. Jennifer: “Haha, sorry hoor, ik smelt even.” Jennifer is vervuld van liefde en geluk sinds haar zwangerschap en de geboorte van haar prachtige zoon. Jennifer: “Bij Human Concern was er zoveel ruimte voor waar ik op dat moment aan toe was. Ik vond mijn zwangerschap op het begin nog best spannend. Zeker de periode na de bevalling: straks ben ik heel erg aangekomen en moet ik weer afvallen, hoe pak ik dat aan, dacht ik. Maar Jane stelde me gerust, ik zou dan gewoon terug mogen komen voor een afspraak bij de diëtist die me zou begeleiden. Uiteindelijk is dit niet nodig geweest, maar het gevoel van veiligheid en welkom zijn, heeft me heel veel rust gegeven. Mijn zwangerschap verliep erg goed en ik voelde me aan alle kanten mooi. Ik had heel sterk het gevoel dat het een jongetje zou zijn en dat was ook zo.” Jennifers levensdoel en diepste wens om moeder te worden is uitgekomen en in de toekomst zou ze graag nog een broertje of zusje voor Lenn erbij krijgen.